Có lẽ chẳng ai trong chúng ta còn xa lạ gì với những vấn đề "cờ đỏ" (red flag) trong tình cảm. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần hiểu rằng "bảng màu" của mỗi người đều khác nhau, nghĩa là cờ đỏ với người này có khi chỉ là "cờ vàng", "cờ be"... với người kia. Vậy đâu là những lá cờ đỏ phấp phới mà chúng ta nhất định phải dừng ngay-tắp-lự? Bật mí là có đến 13 lá cờ "đỏ lè đỏ lét" cần tránh xa và chúng ta nên "chạy đi chờ đi" ngay khi vẫn còn kịp "quay đầu là bờ".
Cờ đỏ là một thuật ngữ để chỉ các dấu hiệu, tín hiệu, hoặc biểu hiện mà chúng ta nên chú ý và đặc biệt là cần dừng lại (1). Trong các mối quan hệ tình cảm, cờ đỏ gồm những biểu hiện, tình huống "hứa hẹn" nguy cơ về một mối quan hệ thiếu lành mạnh, "đầy rẫy" vấn đề, không an toàn, không ổn định...
Dưới đây là 13 lá cờ đỏ mà nếu lỡ gặp phải, bạn cần phải dừng lại, sau đó là chạy-ngay-đi, càng xa càng tốt.
Bạo hành trong mối quan hệ là một trong những cờ đỏ nghiêm trọng nhất và đáng lo ngại nhất. Nó có thể bao gồm bạo hành thể xác, tinh thần, lời nói... không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà thậm chí còn đe dọa tính mạng. Trong một số trường hợp, bạo hành có thể là dấu hiệu cho thấy một người không có khả năng đồng cảm với người khác (2).
Dưới đây là một số hình thức bạo hành, bạo lực trong mối quan hệ hoặc gia đình (3), (4):
Khi chứng kiến "nửa kia" có những hành vi này, bạn hãy... chạy ngay nhé.
Nghiện là một trong những lá cờ đỏ bay phấp phới trong mối quan hệ. Nghiện cũng được chia làm hai phân loại nghiện là nghiện chất và nghiện hành vi (6). Theo quan điểm từ thời xưa, "tứ đổ tường" gồm 4 chứng nghiện sau:
Về điều này, mời độc giả tham khảo bài viết cùng chủ đề, đã được đăng tải trên LeLa Journal với tựa đề "Tứ đổ tường" thời đại mới: 4 thói xấu dễ "gây nghiện".
Khi bạn và "người thương" không chia sẻ mục tiêu và giá trị cơ bản trong cuộc sống, mối quan hệ có thể rơi vào tình trạng xung đột, thậm chí có thể leo thang tới mức "vô phương cứu chữa". Một số ví dụ điển hình như sau:
1. Xung đột liên quan đến mục tiêu cá nhân: Nếu cả hai người trong mối quan hệ có những mục tiêu cá nhân riêng biệt mà không thể kết hợp hoặc làm việc chung, đây là dấu hiệu đầu tiên của việc không còn tiếng nói chung.
Ví dụ, một người có thể muốn định cư ở một thành phố lớn, trong khi người kia muốn ở gần gia đình. Điều này có thể tạo ra căng thẳng và khó khăn trong việc đưa ra quyết định lớn.
2. Không đồng tình trong khía cạnh tài chính: Mục tiêu tài chính khác nhau cũng có thể tạo ra xung đột. Một người có thể muốn tiết kiệm và đầu tư để tạo dựng tương lai tài chính ổn định, trong khi người kia có thể chi tiêu hoặc nợ nần một cách không kiểm soát. Điều này có thể gây ra căng thẳng tài chính và đe dọa tương lai chung đôi của cả hai.
3. Không thể chia sẻ các giá trị cốt lõi trong cuộc sống: Giá trị cốt lõi đóng vai trò quan trọng trong mối quan hệ. Nếu bạn và đối tác có các giá trị cốt lõi khác nhau, như là quan điểm về hôn nhân, gia đình, tôn giáo hoặc chính trị... điều này có thể tạo ra sự không đồng lòng và xung đột. Đặc biệt, ở chiều ngược lại, chúng ta cũng cần cân nhắc về nhiều giá trị thay vì chỉ một giá trị đơn lẻ.
Chẳng hạn, cả hai người cùng chia sẻ giá trị cốt lõi là lòng nhân đạo, cụ thể là sự đồng cảm và lòng trắc ẩn, nhưng một người thì tập trung vào hành động nhỏ giải quyết vấn đề trước mắt (như việc đưa "con cá" ăn một bữa), còn một người lại đề cao hành động hỗ trợ lâu dài (như việc đưa "cần câu" dùng cả đời).
Trong trường hợp này, việc chỉ chia sẻ một giá trị đơn lẻ vẫn có thể dẫn tới xung đột trong mối quan hệ lâu dài. Do đó, đây vẫn được xem như một lá cờ đỏ.
4. Thiếu hỗ trợ từ đối phương: Khi bạn không nhận được sự hỗ trợ từ "nửa kia" trong việc theo đuổi mục tiêu cá nhân hoặc sự phát triển cá nhân, bạn có thể cảm thấy bị hạn chế và khó có thể phát triển.
Sự ghen tuông quá mức và mất lòng tin liên tục có thể làm mối quan hệ trở nên căng thẳng và không lành mạnh.
Sự kiểm soát này có thể có liên quan tới biểu hiện phức tạp hóa mọi tình huống hoặc bạo hành. Dưới đây là một số dấu hiệu để bạn kiểm tra xem bản thân hoặc đối phương có đang kiểm soát thái quá hay không:
Điểm nguy hại nhất ở thói kiểm soát thái quá này là việc bạn không còn không gian riêng. Bạn không chỉ bị bạo hành tinh thần hay bị ghen tuông, mà còn không thể phát triển hay tư duy như một cá nhân độc lập.
Nếu nửa kia thường xuyên nói xấu về người yêu cũ hoặc trải qua nhiều mối quan hệ chóng vánh thì đây có thể là dấu hiệu cho thấy một cờ đỏ nghiêm trọng.
Khi một người nói xấu người yêu cũ thì đây thường là một dấu hiệu của thiếu sự tôn trọng đối với quá khứ và trải nghiệm của chính mình. Nếu kéo dài, hành vi này sẽ tạo ra sự bất ổn tâm lý trong một mối quan hệ, rồi chính bạn cũng sẽ cảm thấy thấy lo lắng về việc mình có thể trở thành "đề tài" của một cuộc nói xấu trong tương lai hay không
Nếu một trong hai người hoàn toàn cô lập mình, điều này là một dấu hiệu cần xem xét nghiêm túc bởi một mối quan hệ lành mạnh không phải là khi hai người chỉ tập trung vào nhau, mà là cùng nhau tập trung vào cuộc sống và mọi người xung quanh.
Điều này trái ngược với điều số 5 về sự kiểm soát thái quá kể trên. Ở đây, nửa kia của bạn không cho phép chính họ phát triển vì còn... mải phụ thuộc vào bạn.
Thiếu sự thân mật cơ bản trong mối quan hệ là một "red flag" quan trọng và có thể ảnh hưởng đến cảm xúc của cả hai người, gây ra khoảng cách và tạo ra nhiều căng thẳng. Việc tìm kiếm lại sự thân mật trong tình yêu sau khi đã mất có thể khó khăn hơn rất nhiều so với việc nỗ lực hết mình để gìn giữ nó (8). Vậy đâu là dấu hiệu?
Gaslighting là một dạng của lừa dối tinh thần và thậm chí có liên hệ với những hành vi lừa đảo, lợi dụng khác. Các vụ lừa đảo trong các mối quan hệ lãng mạn đã tăng 50% kể từ năm 2019 và khiến nạn nhân thiệt hại khoảng 304 triệu đô la trong năm 2020 (9). Lừa đảo tình cảm cũng gây ra đau khổ về tinh thần, khiến những nạn nhân cô đơn và những người cũng bị lừa đưa tiền ngày càng đau khổ (10). Một vài biểu hiện ban đầu của sự lừa dối, thao túng tâm lý này như sau:
Về điều này, mời độc giả tham khảo hai bài viết về gaslighting và thao túng tâm lý đã được đăng tải trên LeLa Journal.
Một người chỉ quan tâm đến việc tự nâng niu bản thân và thường xuyên bày tỏ sự hài lòng với bản thân có thể không thể xây dựng một mối quan hệ lâu dài và cân bằng. Những người này có thể đã yêu bản thân quá mức, nhưng lại bị suy giảm khả năng yêu thương người khác (11).
Sự tự ái thường đi kèm với việc luôn đặt mình lên hàng đầu và không quan tâm đến cảm xúc hoặc nhu cầu của người khác, theo đó, họ chỉ muốn nghe người khác nói những lời vuốt ve lòng tự trọng của bản thân.
Nếu một mối quan hệ mà ở đó con người ta chỉ thích nói và nghe điều ngọt ngào thì mối quan hệ đó có khuynh hướng giảm chất lượng và thiếu đi sự chân thành, sâu sắc. Điều này có thể làm cho mối quan hệ trở nên sáo rỗng và thiếu sự gắn kết.
Nếu một trong hai người cứ mãi... "ỡm ờ" về ý định cam kết lâu dài, thì hãy cẩn thận, đó có thể là một "trap boy" hoặc "trap girl" chính hiệu.
Trên thực tế, không có ý định cam kết lâu dài cũng không phải một điều xấu. Tuy nhiên, việc không có ý định mà cứ ỡm ờ, làm như có nhưng không dứt khoát thì đây chính là cờ đỏ. Có hai lý do chính như sau:
Thứ nhất, hành vi này đã phá vỡ tiền đề của một mối quan hệ cam kết lâu dài. Thứ hai, nó cho thấy rằng nửa kia của bạn không đề cao sự thông suốt và rõ ràng trong một mối quan hệ.
Ngược lại, nếu ngay từ đầu mà người đó chia sẻ rõ ràng về dự định không cam kết, thì dù không đồng ý với họ, bạn cũng cần hiểu rằng họ có dành cho bạn một sự tôn trọng nhất định để thẳng thắn chia sẻ. Còn nếu họ nói nặng lời, như là bạo lực ngôn từ, thì bạn cũng cần phải chạy ngay nhé.
Một mối quan hệ gắn bó và xác định nghiêm túc, lâu dài thường dựa trên sự tôn trọng đối với gia đình và người thân của cả hai người. Nếu một trong hai người không tôn trọng điều này, đây chính là cờ đỏ.
Breadcrumbing đã trở thành một hình thức thao túng quá phổ biến trong các câu chuyện hẹn hò, đặc biệt là với sự gia tăng của sự phổ biến từ các nền tảng mạng xã hội trực tuyến (12).
"Breadcrumbing" là hành vi dẫn dắt người khác bằng cách đưa ra những mẩu tin nhỏ trông có vẻ là dấu hiệu "thả thính" nhưng thực ra lại không phải.
Ví dụ, họ có thể để lại tương tác trên mạng xã hội, để lại vài tin nhắn on-off thất thường hoặc những cuộc gọi điện không đầu không cuối... Mục tiêu cuối cùng là khiến bạn phải đặt câu hỏi về việc "người này đang có ý định gì với mình?". Những nóng lạnh thất thường của đối phương có thể khiến bạn tin rằng người đó vẫn quan tâm đến bạn, nhưng vẫn cứ "lúc này lúc kia". Đây chính là một lá cờ đỏ không thể phớt lờ.
Tựu trung lại, 13 lá cờ đỏ kể trên không phải là tất cả và cũng không đại diện cho mọi mối quan hệ, nhưng chí ít, chúng đã được xem xét và đúc rút từ những nghiên cứu khoa học hoặc thống kê.
Một mối quan hệ tình cảm bền vững và lành mạnh cần được xây dựng trên sự tôn trọng, tình yêu và sự hiểu biết. Điều quan trọng nhất là bạn cần tin vào trực giác của mình và biết rõ đâu là thời điểm thích hợp để hành động. Nếu bạn đã xác định được đúng "đối tượng" – đúng vấn đề – đúng điều cần làm – thì việc dừng lại và chạy khỏi một mối quan hệ "đau tim" lại chính là quyết định đúng đắn nhất.
Bạn thấy bài viết thú vị và muốn đọc thêm về Tâm Lý?
Cập nhật những nghiên cứu và khám phá mới nhất về tâm lý.