Nhìn lại 2023: Những nghiên cứu mới đáng suy ngẫm từ giới khoa học

1. Cầu thang bộ tiết lộ khác biệt giới tính: Khi nữ... té nhiều hơn nam

Ai cũng có thể té ngã, nhưng theo số liệu tổng hợp tại Hoa Kỳ thì ba nhóm dễ gặp tai nạn té ngã nhất là trẻ em dưới 3 tuổi, thanh niên trong độ tuổi 20 và người trên 85 tuổi (1). Chưa hết, một nghiên cứu vào năm 2023 lại cho thấy những sự thật thú vị về thói quen sử dụng cầu thang bộ của nam giới và nữ giới, với kết quả là phụ nữ thường dễ té ngã hơn. Nguyên nhân của việc này có liên quan tới một số khác biệt về hành vi của cả hai giới.

Nhóm nghiên cứu đã ghi lại những khoảnh khắc sử dụng thang bộ, xét trong hai trường hợp là thang chỉ có 2 bậc thang nhỏ và có tới 17 bậc.

Nghiên cứu đã chỉ ra được rằng nữ giới có tỷ lệ té cầu thang cao hơn nam giới, trong đó, tỷ lệ gặp chấn thương cũng cao hơn (2).

2. Nghiên cứu mới năm 2023 tìm ra chìa khóa điều trị ung thư

Việc điều trị ung thư từ trước tới nay luôn là vấn đề thách thức giới y học. Tuy nhiên, một phát hiện trong năm 2023 đã mở ra một chương mới trong tiến trình đối phó với căn bệnh hiểm nghèo này.

Cụ thể, trong một nghiên cứu được công bố ngày 1/3/2023 trên tạp chí Cancer Discovery, Tiến sĩ, Giáo sư Huyết học Ravi Majeti – một trong những tác giả của nghiên cứu – đã cho biết rằng:

Phương pháp mới giúp giải quyết vấn đề ung thư ở phần cốt lõi, tức là giúp tế bào T – giữ vai trò kiểm soát hệ miễn dịch – tự nhận biết và tiêu diệt dứt điểm ung thư. Đây là một phương pháp can thiệp rất "tự nhiên", an toàn và được xem là ít tốn kém nhất dành cho những người mắc phải căn bệnh hiểm nghèo này (3).

3. Ăn thuần chay cũng giúp tăng cơ bắp như chế độ ăn mặn

Từ trước đến nay, nhiều người vẫn thường tranh cãi rằng những nguồn protein trong chế độ ăn thuần chay không giúp tăng cơ, hay chính xác hơn là không tái tạo cơ sau khi chúng ta rèn luyện như các nguồn protein có nguồn gốc từ động vật.

Thế nhưng, một nghiên cứu vào năm 2023 đã rút ra kết luận rằng chế độ ăn thuần chay cũng có tác dụng tăng cơ tương tự như chế độ ăn hỗn hợp (4).

4. Lượng tử âm dương: Khoa học hiện đại có thực sự đi sau trí tuệ tiền nhân?

Vào ngày 14/8/2023, các nhà khoa học tại Đại học Ottawa, Canada đã chụp lại được hình ảnh của hai hạt photon đang "vướng mắc" vào nhau, tạo ra một hình Thái cực đồ (còn được biết đến với biểu tượng vòng tròn Âm - Dương). Hình ảnh thú vị này đã được nhiều người liên tưởng và đi đến kết luận rằng vật lý hiện đại chỉ đang khám phá lại những gì cổ nhân đã đúc kết từ mấy nghìn năm trước.

Sự thật là... dẫu trông rất giống với trận đồ Âm – Dương (Yin – Yang) theo triết lý của Đạo giáo nhưng hình ảnh này vốn không có giá trị chứng thực lý thuyết cổ xưa hay mang hàm ý tôn giáo nào cả.

5. Kết quả nghiên cứu khuyến khích phụ huynh dùng phim ảnh như một công cụ giáo dục

Phim ảnh có thể hỗ trợ rất nhiều trong việc truyền cảm hứng và giúp trẻ khám phá được ý nghĩa cuộc sống, đặc biệt là trong hành trình hướng đến những giá trị chân-thiện-mỹ. Đó chính là nội dung của một nghiên cứu được công bố vào ngày 23/8/2023.

Những câu chuyện trong phim thúc đẩy trẻ thêm hiểu biết về mối tương quan xã hội, giúp chúng trải nghiệm được "vẻ đẹp" của tình người, cũng như truyền cảm hứng về tính kiên trì (5).

Tuy nhiên, việc xem phim hiệu quả để tối ưu hóa lợi ích đó sẽ đòi hỏi phụ huynh trao đổi và tương tác với trẻ một cách thích hợp.

6. "Chào hàng xóm giúp hạnh phúc" cũng là nội dung của một khảo sát trong năm 2023

Kết quả khảo sát của Gallup được công bố vào ngày 15/8/2023 đã chỉ ra rằng những người trưởng thành thường xuyên chào hỏi nhiều người trong khu phố sẽ có chỉ số hạnh phúc cao hơn những người ít hoặc không nói chuyện với mọi người xung quanh, cụ thể như sau:

Chỉ số hạnh phúc của 4.556 người Hoa Kỳ được hỏi tăng đều theo số lượng người hàng xóm họ chào, từ 51,5 thuộc nhóm những người không chào hàng xóm đến 64,1 đối với những người chào sáu người hàng xóm trở lên. Song, không có sự gia tăng đáng kể nào về chỉ số hạnh phúc của những người chào quá sáu người (6).

7. Lợi ích của lòng biết ơn đối với đời sống tình dục

Lợi ích của việc nói lời cảm ơn sau khi làm tình đã được các nhà khoa học tìm hiểu từ lâu. Các kết quả nghiên cứu trước đây đều chỉ ra rằng việc nhận được lời cảm ơn sẽ khiến đôi bên sẵn lòng thỏa mãn nhau hơn trong và sau khi ân ái. Bởi lẽ cảm giác được trân trọng khiến chúng ta có những cảm xúc tích cực về bản thân và thấy hài lòng hơn trong mối quan hệ hiện tại (7).

Chủ đề này vẫn đang tiếp tục được quan tâm bởi cộng đồng các chuyên gia. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2023 đã đào sâu hơn vào vấn đề này khi tìm hiểu về lợi ích của lòng biết ơn với các kiểu gắn bó trong mối quan hệ.

Kết quả cho thấy thực hành biết ơn không có tác động tới mức độ thỏa mãn tình dục của người thuộc kiểu gắn bó né tránh (avoidant attachment). Lý do là bởi những người này thường gặp khó khăn trong việc cảm nhận hoặc thể hiện sự biết ơn với nửa kia, đồng thời xem những hành động biết ơn như mối đe dọa tới sự độc lập của bản thân (8).

8. Hạch hạnh nhân: Nguồn gốc của đứa trẻ bên trong dưới góc nhìn khoa học

Những phát hiện trước đây về mối tương quan giữa hạch hạnh nhân và đứa trẻ bên trong ngày càng được làm sáng tỏ. Các nghiên cứu gần đây đã phát hiện một nhóm tế bào thần kinh chưa trưởng thành trong một vùng của hạch hạnh nhân, được gọi là nhân paralaminar (PL). Điều đáng nói là nhóm tế bào này không phát triển - hay nói chính xác là vẫn giữ nguyên trạng thái chưa trưởng thành - ở não người trưởng thành, thậm chí là ở cả những người 70 tuổi (9), (10).

Điều này khiến các nhà khoa học bất ngờ vì hiện tượng này đi ngược với xu hướng phát triển của hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Phát hiện trên khiến các nhà nghiên cứu tin rằng não bộ vẫn duy trì "một lối nhỏ" để quay về với những phản ứng cảm xúc xưa cũ.