Rủ nhau đi bắn cung: "Detox" tinh thần, rèn luyện sự tập trung

Dù bắn cung được xem là một kỹ năng chiến đấu quan trọng ở Việt Nam thời xa xưa, thế nhưng, mãi đến năm 1995, môn thể thao bắn cung mới chính thức du nhập vào nước ta và dần được nhiều người yêu thích (1).

Bộ môn gắn liền với lịch sử loài người

Bắn cung là một kỹ năng có từ thuở sơ khai của nền văn minh nhân loại. Theo các nhà nghiên cứu, ít nhất 64.000 năm trước, con người đã sử dụng cung tên để săn bắn, tự vệ, chiến đấu (2). Năm 1840, Hiệp hội Bắn cung Quốc gia tổ chức cuộc họp đầu tiên tại thành phố York (Anh) và từ đó dần biến bắn cung trở thành một bộ môn thể thao hấp dẫn.

Theo luật Olympic, các vận động viên đứng ở khoảng cách 70m (đối với cung 1 dây) hoặc 50m (đối với cung 3 dây) và nhắm bắn vào tấm bia nhiều màu sắc.

Khi bắn vào khu vực vòng màu vàng, vận động viên đạt được 10 và 9 điểm, vòng màu đỏ đạt 8 và 7 điểm, vòng màu xanh là 6 và 5 điểm, vòng màu đen là 4 và 3 điểm. Trong khi đó, những vòng màu trắng nằm ngoài cùng đạt được 2 và 1 điểm (3).

Với người mới "nhập môn", chỉ tốn khoảng một buổi là họ có thể nắm lý thuyết, các nguyên tắc an toàn và kỹ thuật cơ bản như cách cầm cung, gắn, ngắm, kéo và buông dây cung…

"Bắn cung không quá khó để người mới tiếp cận. Đặc biệt, các trường hợp không mong muốn như chấn thương, va chạm, sây sát khi chơi bộ môn này rất thấp. Để đảm bảo an toàn, người chơi bắn cung trước khi tiến vào sân tập cần nằm lòng những quy tắc như: Không được chĩa cung tên vào người khác, khi bắn phải đảm bảo hướng bắn không có người, phải rút tên cùng một lúc khi có hiệu lệnh…" - Huấn luyện viên Nguyễn Văn Hiếu, Chủ nhiệm bộ môn tại CLB Bắn cung Galaxy thuộc Cung Văn hóa Lao động TP.HCM, nói.

Ngoài ra, bộ môn này còn mang đến những lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tâm trí và cơ thể bạn, như sau:

Nâng cao sức khỏe thể chất

Thoạt nhìn, tưởng như bộ môn thể thao này chỉ đơn thuần giúp người chơi cải thiện cơ tay với một tay giữ cung và một tay kéo cung. Thế nhưng, khi được thực hiện đúng cách, đúng kỹ thuật, bắn cung còn phát huy nhiều lợi ích khác.

Việc kéo cung giúp đốt cháy calo, làm săn chắc và tăng cường cơ bắp ở vùng cánh tay, bàn tay, cơ ngực, cơ vai và cơ lưng trên. Lúc này, người bắn cung sẽ giữ căng tư thế trong vài giây, tương tự như cử tạ, việc lặp đi lặp lại các chuyển động hỗ trợ tối ưu trong việc tăng cường và phát triển đều đặn các nhóm cơ.

Năm 2012, tờ The Economist đã tính toán lượng calo một vận động viên cần phải sử dụng để giành huy chương vàng trong một cuộc thi Olympic. Trên đường đến bục vinh danh, một nam cung thủ đốt cháy khoảng 1.084 calo, chỉ ít hơn 747 calo so với một vận động nữ trong cuộc chạy marathon (4).

Bên cạnh đó, bắn cung không chỉ tăng cường sức khỏe cho phần thân trên như nhiều người vẫn thường nghĩ mà còn giúp người chơi phát triển toàn diện cơ thể. Cốt lõi của bắn cung nằm ở khả năng kiểm soát phần thân dưới sao cho ổn định và giữ thăng bằng đúng cách.

"Những ai sở hữu thân hình vạm vỡ chưa hẳn sẽ có lợi thế trong bộ môn này. Bởi bắn cung đòi hỏi người chơi phải có sức khoẻ dẻo dai. Đối với những vận động viên chuyên nghiệp, chỉ tập trung học bắn cung mà không xây dựng nền móng tốt với các bài tập thể lực cơ bản sẽ rất dễ gặp phải trường hợp cấu trúc cơ thể phát triển một cách lệch lạc" - thầy Nguyễn Văn Hiếu chia sẻ.

Tĩnh tâm, "detox" tinh thần

Theo một nghiên cứu năm 2016, bắn cung có tác dụng tích cực trong việc giảm các triệu chứng căng thẳng như một hình thức "thiền động" (5). Tập trung vào quá trình bắn cung có thể giúp ta rơi vào trạng thái tĩnh tâm và minh mẫn. Như một cách để "giải độc" tinh thần, khoảnh khắc ngắm vào tâm bia là lúc tâm trí con người tạm thời thoát khỏi những ồn ào trong cuộc sống hàng ngày, mục tiêu duy nhất chính là bắn trúng vào hồng tâm.

Duy trì sự tập trung đều đặn bằng cách tránh những yếu tố gây xao nhãng như gió, khoảng cách, tiếng ồn và các đối thủ cạnh tranh để đưa ra mũi tên hoàn hảo cũng giúp ta rèn luyện tính cách khi đối mặt với áp lực trong công việc, học tập.

"Khi xác định được mục tiêu của mình trong cuộc sống, bạn sẽ tập trung tối ưu và bằng mọi giá để đạt được điểm vàng một cách xuất sắc nhất. Đó là những gì bạn sẽ học được khi luyện tập bộ môn bắn cung" - thầy Nguyễn Văn Hiếu cho biết.

Tôi luyện lòng kiên nhẫn, sự tập trung

Mặc dù là bộ môn thú vị nhưng bắn cung rất dễ gây khó chịu cho những ai thiếu lòng kiên nhẫn và sự tập trung. Nó đòi hỏi người chơi dồn sự chú ý vào từng khoảnh khắc, học cách gạt bỏ những phiền nhiễu ra khỏi tâm trí. Khi lo lắng, người chơi rất dễ rơi vào tình trạng luống cuống, vội vàng nhả cung tên. Điều này làm cho cung "nhảy", mũi tên "lệch" khỏi đường bay và nằm ngoài mục tiêu mong muốn.

Huấn luyện viên Nguyễn Văn Hiếu cho rằng, yếu tố quan trọng nhất để đạt được kết quả tốt chính là duy trì một tâm thế thoải mái. Tất cả các trình tự liên quan đến việc bắn cung từ công đoạn lắp mũi tên vào, nâng cánh tay, kéo dây vào điểm neo, nhắm bắn cho đến thực hiện thao tác thả đều phải đảm bảo không bị phân tán bởi những luồng suy nghĩ chạy trong đầu. Có thể nói, kết quả của mỗi lần giương cung phản ánh mức độ tập trung của bạn trong suốt quá trình.

Những ai đang muốn tìm hiểu về bộ môn này có thể tìm đến các câu lạc bộ bắn cung để được huấn luyện viên hướng dẫn về những kỹ thuật căn bản và chỉnh sửa các tư thế sai ngay từ ban đầu.