Chọn trường đại học là chuyện hệ trọng đối với cả học sinh cuối cấp phổ thông lẫn cha mẹ. Với sự phổ cập giáo dục đại học, cánh cửa đại học đang rộng mở với nhiều bạn trẻ. Song song đó, lựa chọn càng nhiều, lo lắng càng nhiều, vì cả cha mẹ lẫn trẻ đều không biết nên chọn trường nào, trường nào đào tạo tốt nhất ngành học mà con muốn?
Mỗi năm đến mùa tuyển sinh, cha mẹ và học sinh phổ thông lại tất bật chọn trường và làm hồ sơ. Thế nhưng, dù đã chọn được ngành, hành trình chọn được trường để "gửi vàng" cũng chông gai không kém.
Cùng một ngành có rất nhiều trường đào tạo. Cá biệt, một số trường còn mở các ngành không liên quan đến tên gọi của trường, như khoa kế toán, khoa ngôn ngữ Anh của trường đại học Nông Lâm.
Giữa vô vàn lựa chọn đó, cha mẹ và trẻ rất bối rối không biết nên chọn trường như thế nào? Nếu đúng là vậy, mời bạn đọc tham khảo các tiêu chí chọn trường đại học được LeLa Journal tổng hợp lại trong bài viết sau đây.
Đầu năm 2023, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (VNIES) đã công bố Bảng Xếp hạng 100 Trường Đại học Tốt nhất Việt Nam (VNUR Top 100) (1). Theo đó, bảng xếp hạng này giúp học sinh phổ thông và phụ huynh đánh giá một cách khách quan chất lượng giáo dục và chất lượng cơ sở của các trường đại học trong nước theo thang điểm 100.
Đây được xem là công cụ tham khảo có tính tổng hợp, đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu tiêu chí chọn trường đại học trong nước của phụ huynh lẫn học sinh cả nước.
Bảng xếp hạng trường đại học trong nước VNUR bao gồm 6 tiêu chuẩn và 17 tiêu chí đánh giá, cụ thể như sau:
Chất lượng được công nhận (30%) | Dạy học (25%) | Công bố bài báo khoa học (20%) | Nhiệm vụ khoa học công nghệ và Sáng chế (10%) | Chất lượng người học (10%) | Cơ sở vật chất (5%) |
Tiêu chí 1: Thứ hạng (ranking) toàn cầu hoặc khu vực (Trọng số 8%) | Tiêu chí 7: Tỷ lệ số lượng sinh viên trên một giảng viên (Trọng số 13%) | Tiêu chí 9: Số lượng bài báo khoa học của toàn trường công bố theo Web of Science (Trọng số 8%) | Tiêu chí 12: Nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp nhà nước, Bộ Ngành, tỉnh thành phố và cấp cơ sở (Trọng số 7%) | Tiêu chí 14: Điểm chuẩn tuyển sinh đầu vào (Trọng số 8%): | Tiêu chí 16: Tỷ lệ diện tích sàn xây dựng toàn trường trên mỗi sinh viên (Trọng số 4%) |
Tiêu chí 2: Kiểm định (accreditation) cơ sở giáo dục theo bộ tiêu chuẩn khu vực và quốc tế (Trọng số 6%) | Tiêu chí 8: Tỷ lệ số lượng giảng viên có học vị tiến sĩ trên tổng số giảng viên (Trọng số 12%) | Tiêu chí 10: Năng suất công bố bài báo khoa học của toàn trường theo Web of Science (Trọng số 7%) | Tiêu chí 13: Số lượng bằng sáng chế được công bố (Trọng số: 3%) | Tiêu chí 15: Tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm (Trọng số 2%) | Tiêu chí 17: Số lượng e-books, số lượng sách in, số lượng nguồn cơ sở dữ liệu) (Trọng số: 1%) |
Tiêu chí 3: Kiểm định (accreditation) chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn khu vực và quốc tế (Trọng số 6%) | Tiêu chí 11: Ảnh hưởng của bài báo khoa học của toàn trường công bố, theo Web of Science (Trọng số 5%) | ||||
Tiêu chí 4: Kiểm định (accreditation) cơ sở giáo dục theo tiêu chuẩn trong nước (Trọng số 4%) | |||||
Tiêu chí 5: Kiểm định (accreditation) chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn trong nước (Trọng số 4%) | |||||
Tiêu chí 6: Định hạng (rating) (Trọng số 2%) |
Bên cạnh bảng xếp hạng trường đại học theo chất lượng đào tạo của VNUR, các bạn học sinh và phụ huynh cần quan tâm thêm những tiêu chí dưới đây.
Sau khi có được một hai lựa chọn về trường đại học muốn đăng ký dựa vào bảng xếp hạng trên, việc tiếp theo là cân nhắc đến học phí, chi phí sinh hoạt.
Học đại học là một tiến trình kéo dài ít nhất 3 – 4 năm, nên các bạn học sinh và gia đình cần chuẩn bị một kế hoạch tài chính hợp lý. Học phí được tính theo đơn giá của một tín chỉ. Tùy vào chương trình mà đầu ra đòi hỏi số lượng tín chỉ tích lũy khác nhau. Hiện nay, trung bình giá một tín chỉ dao động trong khoảng 300.000 – 1.000.000 triệu đồng và một chương trình học cần tích lũy tối thiểu 120 tín chỉ (2).
Bên cạnh học phí, chi phí sinh hoạt cũng là một vấn đề cần xem xét.
Có những trường cho phép sinh viên ở tại ký túc xá nội bộ, song cũng có trường không có ký túc xá. Vậy nên, trong bảng kế hoạch tài chính của bạn nên liệt kê thêm chi phí sinh hoạt cố định mỗi tháng.
Một tiêu chí để xem xét nữa là chế độ học bổng của trường vì đây vừa là động lực học tập, vừa là cách để bạn tiết kiệm chi phí học tập.
Từ bảng xếp hạng trên VNUR, ta có thể nhận xét rằng, việc chọn học một trường có độ uy tín cáo trong thị trường lao động ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng có việc làm của bạn sau này.
Bỏ qua sự khác biệt về chất lượng đào tạo, rõ ràng danh tiếng và độ uy tín của trường là một trong yếu tố bảo an cho tương lai của sinh viên sau tốt nghiệp.
Chính vì vậy, bạn nên xem thêm báo cáo tỷ lệ có việc sau tốt nghiệp của các trường, học liên hệ các cựu sinh viên trường để thấy được mức độ bám sát thực tế của chương trình đào tạo, cũng như độ uy tín của trường trong thị trường lao động.
Bên cạnh sự thuận lợi cho sinh viên dễ kiếm việc sau này, việc theo học trường có độ uy tín cao còn thuận lợi cho việc học cao học hoặc du học sau này.
Để biết trường nào có độ uy tín cao, ngoài bảng xếp hạng trường đại học trong nước VNUR, bạn có thể tham khảo thêm các bảng xếp hạng và tiêu chuẩn đánh giá khác như bảng xếp hạng trường đại học trên toàn thế giới, được gọi là QS (3).
Ngoài việc học chính quy trên trường, việc tham gia các hoạt động xã hội và đoàn thể cũng rất quan trọng đối với hồ sơ du học hay hồ sơ tìm việc của bạn sau này. Chính vì vậy, bạn cũng nên tìm hiểu về đời sống sinh viên, hội nhóm, các chương trình trao đổi văn hóa, nghệ thuật, hoặc các hoạt động giao lưu ngoại khóa, hội thảo, tập huấn...
Những buổi thế này vừa giúp bạn mở rộng mạng lưới mối quan hệ, vừa giúp bạn có thể học thêm kiến thức mới hoặc thỏa mãn sở thích.
Trên đây là những tiêu chỉ tuy không phải là đầy đủ nhưng đã bao gồm những khía cạnh cơ bản để giúp bạn chọn trường đại học. Học đại học là một quyết định quan trọng, vậy nên, hãy dành thời gian nghiên cứu kỹ các tiêu chí chọn trường đại học mà LeLa Journal đã tổng hợp bên trên. Hy vọng bạn sẽ tìm được trường đại học ưng ý.
Bạn thấy bài viết thú vị và muốn đọc thêm về Giải Trí?
