Rạn da là một tình trạng phổ biến đối với thai phụ. Ước tính có khoảng 50% đến 90% phụ nữ bị rạn da trước khi sinh nở (1). Vậy làm sao để hạn chế rạn da khi mang thai và cần dùng những sản phẩm điều trị gì trong thời kỳ này?
Hiểu rõ về rạn da giúp thai phụ biết được những cách loại bỏ hoặc giảm đi đáng kể tình trạng này. Điều này rất quan trọng vì rạn da quả thật có ảnh hưởng không nhỏ đến vẻ đẹp hình thể cũng như tinh thần của người mẹ. Nắm vững các phương pháp phòng ngừa và chuẩn bị sẵn sàng sẽ giảm bớt những căng thẳng và lo lắng cho mẹ bỉm sữa trong thai kỳ.
Vì sao rạn da xuất hiện?
Rạn da xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời chứ không chỉ riêng trong lúc mang thai. Các thời điểm thường xuất hiện vết rạn là độ tuổi dậy thì hoặc thời kỳ tăng cân đáng kể. Một số người có xu hướng dễ bị rạn da hơn nếu bố mẹ, ông bà hoặc những người có quan hệ huyết thống cũng từng gặp phải.
Khi trọng lượng cơ thể phát triển quá nhanh, làn da của chúng ta không giãn nở theo kịp, dẫn đến việc các sợi đàn hồi dưới bề mặt da bị đứt gãy. Chính vì sự đứt gãy này nên collagen mới (một loại protein chiếm 25% đến 35% tổng lượng protein của cơ thể và 70% cấu trúc da) sẽ hình thành để thay thế những phần bị tổn thương. Collagen mới có thể mang kết cấu khác bình thường, tạo nên các vết sẹo (rạn da) lồi lên hoặc lõm vào trong (2).
Những bà mẹ trẻ khi mang thai thường bị rạn da nhiều vì trước đó họ có làn da săn chắc hơn (3). Hầu hết phụ nữ bắt đầu thấy các vết rạn vào khoảng cuối tam cá nguyệt thứ hai (tức 3 tháng giữa thai kỳ). Có những người thấy sớm hơn và một số người sẽ không bị rạn da, điều này phụ thuộc vào cơ địa mỗi người.
Cách giảm rạn da trong thai kỳ
Ngay cả khi có nhiều nguy cơ bị rạn da (do di truyền), thai phụ vẫn có thể thực hiện một số lưu ý sau để giảm nhẹ tình trạng này:
Uống nhiều nước: Uống đủ nước giúp chúng ta giữ được làn da mềm mại, tránh bị rạn nhiều do tình trạng da khô. Viện Y học Hoa Kỳ khuyến nghị nam giới cần uống khoảng 3 lít nước mỗi ngày và nữ giới nên uống khoảng 2 lít (4).
Ăn nhiều thực phẩm giúp gia tăng độ đàn hồi của da: Rạn da dễ xảy ra khi cơ thể thiếu một số dưỡng chất nhất định. Hãy đảm bảo chế độ ăn uống của bạn luôn đầy đủ các loại thực phẩm giàu vitamin C, D, E, kẽm và chất đạm. Trong đó, vitamin C đặc biệt quan trọng vì nó hỗ trợ cho sự phát triển của collagen để da thêm chắc khỏe và đàn hồi, giảm sự xuất hiện của các nếp nhăn, đồng thời ngăn ngừa các vết rạn.
Tập luyện thể dục thể thao, yoga nhẹ nhàng: Nên tập luyện vừa sức ngay từ đầu thai kỳ hoặc sau 3 tháng đầu, tùy vào tình trạng sức khỏe. Mẹ bầu nên hỏi ý kiến của bác sĩ và chuyên gia thai sản để tập luyện đúng cách.
Tránh tăng cân quá nhiều và quá nhanh: Duy trì cân nặng hợp lý là điều cần làm để da không bị giãn nở đột ngột, đặc biệt là khi tăng (hoặc giảm cân) trong thời gian ngắn. Kết hợp một chế độ ăn uống lành mạnh và các bài tập kiểm soát cân nặng sẽ giúp mẹ bỉm sữa tăng cân một cách dần dà và đều đặn.
Thường xuyên dưỡng ẩm: Cấp ẩm nhiều hơn cho các vùng da dễ có nguy cơ phát triển vết rạn da như bụng, cánh tay, ngực, hông, bắp đùi… cũng là một cách hữu ích để bảo vệ vẻ đẹp tự tin cho cơ thể.
Các sản phẩm hỗ trợ điều trị
LeLa Journal giới thiệu một số sản phẩm phổ biến được dành riêng để điều trị rạn da mà thai phụ có thể tham khảo:
Bio-Oil: Bio-Oil là thương hiệu hàng đầu thế giới, đi tiên phong trong việc sử dụng dầu để cải thiện các vấn đề về sẹo và rạn da. Người dùng có thể cân nhắc 4 dòng sản phẩm sau: Dầu dưỡng giúp mờ sẹo & giảm rạn da Bio-Oil Skincare Oil; Gel dưỡng ẩm chăm sóc da khô Bio-Oil Dry Skin; Dầu chăm sóc da từ thiên nhiên Bio-Oil Skincare Oil (Natural); Sữa dưỡng da toàn thân Bio-Oil Body Lotion(5). Chúng ta nên dùng sản phẩm trong ít nhất 3 tháng để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Mustela: Mustela nổi tiếng với dòng chăm sóc da có thành phần 100% từ thực vật, được kiểm nghiệm chặt chẽ, mang lại hiệu quả và không gây kích ứng, an toàn tuyệt đối khi sử dụng ngay cả với trẻ sơ sinh. Một số sản phẩm phù hợp cho mẹ bầu có thể kể đến là: Dầu ngăn ngừa rạn da Stretch Marks Oil; Kem ngăn ngừa rạn da Stretch Marks Cream; Tinh chất làm mờ vết rạn Stretch Marks Serum (6).
Ngoài ra, còn có một số thương hiệu trị rạn da hiệu quả khác như: Eucerin, Re:p, Happy Event, Palmer’s…
Mẹ bầu nên bôi kem ở những vùng có khả năng rạn nhiều và sử dụng ít nhất 1 lần/ngày hoặc nhiều hơn như 3 lần/ngày. Thời gian sử dụng bao lâu sẽ khác nhau tùy theo từng loại sản phẩm, vì thế hãy đọc kỹ các hướng dẫn trên nhãn dán hoặc website của thương hiệu.
Thai phụ cũng cần chú ý các thành phần không an toàn trong thai kỳ hoặc khi cho con bú có trong một vài sản phẩm ngăn ngừa rạn da. Hãy tránh những loại kem chứa các chất sau:
Retinol rất tốt cho việc giảm vết rạn, tuy nhiên nó có khả năng gây hại cho thai nhi hoặc trẻ bú mẹ (7).
Formaldehyde là chất liên quan đến ung thư và các vấn đề về hệ thần kinh như đau tức ngực, khó thở… (8).
Parabens có nguy cơ gây kích ứng đối với da nhạy cảm, hiện vẫn đang được nghiên cứu xem có ảnh hưởng đến rối loạn nội tiết tố hay không (9).
Phthalates duy trì độ ổn định cho các thành phần có trong sản phẩm làm đẹp nhưng có thể làm tăng nguy cơ sẩy thai và tiểu đường thai kỳ (10).
Những cách thức ăn uống, tập luyện và chăm sóc cơ thể thông qua phương pháp dưỡng da trong bài viết này đều được chứng minh có lợi cho sức khỏe cả mẹ và bé. Đó là cách để phụ nữ yêu thương bản thân, đặc biệt là khi bôi dầu lên bụng hoặc xoa bụng, mẹ còn giao tiếp thân mật được với bé. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý hạn chế xoa bụng quá nhiều ở những tháng đầu thai kỳ (tức tam cá nguyệt thứ nhất) vì nó có khả năng gây co bóp tử cung. Bởi xoa bụng có thể kích thích bé chuyển động, xoay đổi ngôi thai theo chiều bất lợi. Ngoài ra, giai đoạn này tử cung của người mẹ cũng nhạy cảm hơn, xoa bụng nhiều sẽ khiến nhau thai bị tổn thương, kích thích tạo ra cơn co thắt dẫn đến sinh non.
Mang thai vốn là điều kỳ diệu vì người mẹ có khả năng nuôi dưỡng và phát triển một sinh linh bên trong cơ thể mình. Dù giai đoạn thai kỳ mang lại những hiệu ứng phụ không mong muốn, nhưng các bà mẹ cũng nên giữ một tinh thần thư thái, cố gắng nâng niu, chăm sóc cơ thể. Các vết sẹo sẽ mờ dần đi theo thời gian, nhưng dù sao cũng hãy trân trọng chúng bởi đó cũng chính là những chỉ dấu nhắc nhở về một hành trình cam go nhưng đầy thiêng liêng của người phụ nữ.
Bạn thấy bài viết thú vị và muốn đọc thêm về Cha, Mẹ & Bé?
Hoa NguyenTrong nhiều năm làm việc ở bộ phận truyền thông của các công ty và tổ chức khác nhau, Hoa Nguyễn đã tích góp được những kinh nghiệm hữu ích để xây dựng hình ảnh thương hiệu và lan tỏa những giá trị nhân văn đến cho xã hội. Cô nhận thấy rằng, để thay đổi nhận thức của cộng đồng và hướng mỗi người đến một lối sống tốt đẹp, chúng ta cần tạo nên những câu chữ, bài viết về các chủ đề hữu ích, khoa học và nêu bật những vấn đề cần giải quyết của xã hội. Bởi khi tư duy đã thay đổi, chúng ta sẽ thay đổi được hành động theo hướng tích cực hơn. Một cá nhân thay đổi sẽ góp phần vào thay đổi chung của toàn thế giới.