Mặc dù mỗi chú mèo đều có những nét đặc trưng thú vị trong cách đi đứng, hành xử, tương tác với con người... nhưng một số nghiên cứu phát hiện ra rằng màu sắc bộ lông cũng đóng góp phần nào vào tính thân thiện hay khó gần của chúng. Ngoài ra, các yếu tố khác như khoảnh khắc chào đời, khác biệt về giống và sự thừa hưởng từ cha mẹ cũng quan trọng không kém.
Vì mèo sẽ không bao giờ trả lời cho chúng ta câu hỏi này nên các nhà khoa học của Đại học California đã tự mình khảo sát 1.274 chủ sở hữu mèo và nhận thấy có sự liên quan giữa màu lông và tính cách (1). Những người nuôi mèo đã cung cấp mô tả về ngoại hình và hành vi của vật nuôi cho nhóm nghiên cứu. Hầu hết họ đều nghĩ tính cách của mèo con có liên quan một phần đến màu lông của chúng.
Phân tích chỉ ra rằng, những chú mèo tam thể, mèo đồi mồi thường thể hiện thái độ hung hăng hơn (cả khi ở nhà và đi khám thú y), trong khi mèo cam, mèo gừng lại đứng đầu danh sách thân thiện. Mèo có màu lông sáng khá điềm tĩnh nhưng lại xa cách và có phần lười biếng, còn mèo có lớp lông sẫm hơn thường biểu hiện sự tinh tế, toát ra một vẻ bí ẩn đặc biệt.
Nghiên cứu đưa ra những cảm nhận chung của chủ nhân về mèo, tuy nhiên, nó chưa cung cấp câu trả lời dứt khoát về việc màu lông có khả năng quyết định tính cách của mèo hay không. Vì mỗi chú mèo đều có đặc tính riêng biệt, giống con người chúng ta, nên còn nhiều yếu tố liên quan đến di truyền và môi trường sống có thể tác động, chúng bao gồm:
Giai đoạn đầu đời của mèo đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển nhân cách của chúng. Theo Hiệp hội American Association of Feline Practitioners, mèo con sẽ không sợ con người nếu chúng tương tác với họ trong độ tuổi từ 3 đến 9 tuần (2). Nếu trì hoãn qua thời gian này, mèo sẽ trở nên nhút nhát và thường xuyên sợ hãi. Trong một số trường hợp, mèo vượt qua được trở ngại này nhưng vẫn cảm thấy khó chịu khi ở gần người lạ.
Giống mèo có thể là yếu tố dự đoán tốt hơn về tính cách thay vì màu lông, nó đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tính cách mèo (3). Một khám phá thú vị là giống mèo lông ngắn của Anh thường hiền lành, yên tĩnh, thích “ở một mình” và ít gặp các vấn đề về hành vi, có lẽ đây sẽ là giống vật nuôi hoàn hảo dành cho những người hướng nội.
Mèo con thừa hưởng tính cách từ chính bố mẹ của chúng. Nếu bố hoặc mẹ của mèo đều thoải mái và thân thiện, mèo con cũng sở hữu những đặc điểm này. Nghiên cứu đã chỉ ra, kể cả khi không hòa nhập xã hội tốt lúc mới chào đời, các chú mèo được sinh ra từ cha mẹ thân thiện vẫn thường thể hiện sự gần gũi với con người (4). Chúng tỏ vẻ dũng cảm hơn khi đối mặt với đồ vật/người lạ nên nhiều khả năng đã được thừa hưởng tính cách bạo dạn từ cha mẹ chứ không chỉ vì tình yêu đặc biệt đối với chúng ta.
Các nhà khoa học cho rằng mèo con có hai kiểu đối phó với căng thẳng khác nhau, dẫn đến những ảnh hưởng liên quan đến tính khí (5). Khi gặp tình huống khó khăn, một số chú mèo rất chủ động trong việc cố gắng trốn thoát hoặc dấn thân khám phá tình hình. Đây là những con mèo có tính cách táo bạo và năng động. Ngược lại, mèo đối phó với căng thẳng bằng việc phòng thủ, chẳng hạn như ẩn nấp, thường là những con có tính nhút nhát và thụ động.
Đáng ngạc nhiên nhất là khi mèo trải qua cảm giác căng thẳng, nhiệt độ mắt (eye temperature) của chúng sẽ cao hơn, đồng thời biểu hiện các hành vi sợ hãi hoặc hung hăng (6). Có lẽ một số người cũng cảm nhận được, những chú mèo già thường nhạy cảm hơn và dễ bị căng thẳng, lúc này nhiệt độ của mắt mèo cũng cao hơn. Điều đó xảy ra tương tự với mèo sống một mình, vì vậy việc sống chung cùng những con mèo khác sẽ tốt hơn cho mèo của bạn.
Dù đã có một số quan sát nhất định về tính cách loài mèo, đây vẫn là một câu hỏi chưa có nhiều giải đáp cụ thể. “So với chó, người ta hiểu ít hơn về hành vi và tính cách của mèo. Chúng ta vẫn cần đào sâu tìm tòi để cải thiện những hành vi có vấn đề ở mèo và nâng cao hạnh phúc tổng thể cho chúng” - Tiến sĩ Salla Mikkola, nhà nghiên cứu về tính cách, hành vi của chó và mèo cho biết (7).
Nhìn chung, các chuyên gia kết luận rằng màu lông có thể có liên quan đến một số nét tính cách ở mèo, nhưng chủ nhân không nên phụ thuộc nhiều vào yếu tố này để quyết định nhận nuôi hay yêu thương chú mèo như thế nào. Nếu được nuôi dưỡng, huấn luyện trong một môi trường lành mạnh, đầy tình thương, mèo sẽ thể hiện thái độ tốt hơn và là một người bạn động viên tinh thần tuyệt vời cho chủ nhà. Để tham khảo thêm về cách tạo dựng lối sống khỏe mạnh và dài lâu cho mèo cưng của bạn, hãy đọc thêm bài viết tại đây.
Bạn thấy bài viết thú vị và muốn đọc thêm về Thú Cưng?
Chia sẻ những phương pháp thiết thực giúp bạn chăm sóc thú cưng.