Giống hầu hết vật nuôi khác, loài mèo có một số thói quen gây phiền hà như cào cấu nội thất hay cố gắng nghịch ngợm khi bạn làm việc. Tuy nhiên, thói quen gây rắc rối nhất có lẽ là việc mèo tha xác động vật về nhà và nhìn chủ một cách đầy tự hào như thể chúng vừa tặng quà Giáng sinh sớm cho "con sen". Dưới đây là những nguyên nhân của hành vi này và cách xử lý khéo léo.
Mèo đem xác động vật nhỏ về và để ngoài cửa nhà không phải là chuyện hiếm gặp. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, mèo ở Hoa Kỳ thường giết từ 1,3 đến bốn tỷ con chim và từ 6,3 đến 22,3 tỷ động vật có vú nhỏ mỗi năm, một con số phần nào chứng minh sức "hủy diệt" của "người bạn bốn chân có lông" nhỏ nhắn đáng yêu mà chúng ta thường gọi vui là "boss" này (1). Tuy nhiên, trước khi quyết định trách phạt chú mèo nhà mình vì hành vi nói trên, các "con sen" cần nhìn nhận chuyện này dưới góc độ tập tính động vật của "boss". Có hai nguyên nhân chính khiến mèo tha xác động vật về nhà, đó là bản năng săn mồi tự nhiên và tập tính bầy đàn.
Thứ nhất, mặc dù đã 10.000 năm kể từ khi mèo được con người thuần hóa, bản năng săn mồi của chúng vẫn rất mạnh mẽ (2). Kể cả khi mèo không cần kiếm thức ăn để tồn tại, chúng vẫn không thể cưỡng lại sự thôi thúc phải đi săn đuổi con mồi. Hành vi này hoàn toàn không liên quan đến việc bị bỏ đói. Con mồi mà mèo nhà đem về đôi khi cũng không thể ăn được, mà là những món đồ chơi, trái bóng, rác rưởi... nhưng mèo vẫn xem chúng như thành tựu của mình.
Thứ hai, mèo là loài động vật sống theo bầy đàn và thường chia sẻ "tài sản" của mình với các thành viên khác trong gia đình. Điều này đặc biệt đúng với những con mèo cái. Vì ở trong tự nhiên, mèo mẹ thường dạy dỗ mèo con bằng việc mang về những con mồi đã chết cho chúng ăn, tiếp theo là những con mồi còn sống lay lắt để mèo con tự xử lý. Cuối cùng, khi con non đã sẵn sàng, mèo mẹ sẽ đưa chúng ra ngoài và chỉ cách tự săn mồi.
Các nhà nghiên cứu đã ghi nhận nhiều trường hợp mèo cái sử dụng hành vi này đối với cả mèo con không thuộc về chúng (3). Điều này đồng nghĩa với việc, khi mèo nhà mang về một con mồi, chúng đã xem bạn như một phần của gia đình. Bản năng mách bảo loài mèo rằng đây là điều mà chúng cần làm để tồn tại - truyền lại những kỹ năng săn mồi quan trọng này cho các thành viên trong gia đình của chúng, tức là chủ nuôi và những người nhà mà mèo tiếp xúc mỗi ngày.
Vì vậy, lần tới khi nhìn thấy xác động vật trên chiếc thảm mới giặt, hãy cố gắng bình tĩnh và nhắc nhở bản thân rằng "Bé mèo nhà mình đang thể hiện tình yêu với mình mà thôi", sau đó tìm cách giải quyết ôn hoà hơn.
Ham muốn đi săn tự nhiên của mèo là không thể - và không nên - bị dập tắt. Một cách để vừa giúp mèo thỏa mãn bản năng tự nhiên, vừa giúp gia chủ không phải tiếp cận những thứ đồ ô uế như xác động vật là chuyển hướng săn mồi của mèo đến các hoạt động có tính giải trí hơn thông qua đồ chơi. Điều này không chỉ làm giảm thiểu các hành vi mang xác con mồi về nhà của mèo mà còn giúp chúng tập thể dục. Mèo nhà cũng thường gặp phải vấn đề về thừa cân, vậy nên có thể coi giải pháp này là "một mũi tên trúng hai đích".
Lời khuyên khi lựa chọn đồ chơi là hãy tìm mua những sản phẩm phù hợp với tính cách của mèo. Cụ thể, nếu mèo nhà thích rình rập chim, cần câu lông vũ sẽ là sự lựa chọn phù hợp. Nếu mèo nhà bạn thích săn bắt những động vật di chuyển nhanh ở trên nền đất (như chuột hoặc thằn lằn) thì đồ chơi chuột điều khiển từ xa chắc chắn sẽ khiến mèo thỏa mãn vì hình dạng giống với con mồi ở ngoài thực tế.
Trang bị những món đồ chơi nhỏ nhắn như thế này cũng là cách để bạn cùng chơi với mèo, giúp cả hai có mối quan hệ thân thiết hơn.
Một số con mèo khác lại có nhu cầu mô phỏng động tác "giết" con mồi. Nếu mèo thường xuyên tỏ vẻ bực bội và liên tục phá huỷ các đồ vật nhỏ trong nhà, hãy cung cấp một món đồ chơi mèo có thể "hủy diệt" mà không để lại hậu quả dọn dẹp quá nặng nề cho bạn, ví dụ như thú nhồi bông cỡ nhỏ.
Ngoài ra, một cách làm khác là đeo vòng cổ gắn chuông cho mèo. Điều này không đảm bảo rằng mèo sẽ ngừng tha xác về nhà bạn, nhưng chắc chắn là chúng không thể tấn công những động vật nhỏ còn sống hiệu quả như trước. Đây cũng là phương pháp một số quốc gia áp dụng khi mèo được xem là loài xâm lấn và gây bất lợi cho các động vật hoang dã bản địa.
Bạn thấy bài viết thú vị và muốn đọc thêm về Thú Cưng?
Chia sẻ những phương pháp thiết thực giúp bạn chăm sóc thú cưng.