4 "giai thoại hoang đường" về thực phẩm gây hại cho "tinh binh" của phái mạnh

1. Đậu nành

Đậu nành thường bị hiểu nhầm là khiến cho nam giới giảm ham muốn lẫn suy giảm vẻ nam tính. Không những thế, nó còn phải chịu một "nỗi oan" trầm trọng khác là khiến cho chất lượng "tinh binh" suy giảm. Ủng hộ cho quan điểm này là kết quả của một nghiên cứu trên 99 nam giới tại một phòng khám vô sinh (1). Từ đó, đậu nành trở thành "kẻ thù" của những người đang bị hiếm muộn.

Thế nhưng, nghiên cứu này có một số điểm "đáng nghi" như sau:

• Kết luận cho thấy việc sử dụng đậu nành và các chế phẩm chỉ gây ảnh hưởng sau khi người dùng sử dụng một lượng rất lớn.
• Phương pháp nghiên cứu chỉ dừng ở việc quan sát, nó chưa chỉ ra được cơ chế và mối liên quan giữa chất isoflavone trong đậu nành với sức khỏe sinh sản. Vậy nên, một số kết quả phụ có thể gây ảnh hưởng lại chưa được làm rõ trong nghiên cứu này, như là việc nhiều người thừa cân hoặc béo phì...
• Số lượng mẫu chỉ là 99 người. Đây là một con số "khá nghiêm tốn" đối với một nghiên cứu quan sát, nên chúng ta chưa thể coi đây như một kết luận chắc chắn. Trên thực tế, các nhà khoa học cũng chỉ sử dụng cụm từ "có liên hệ" (associated) khi nói về mối tương quan giữa lượng isoflavone và chất lượng tinh trùng.

Vậy nên, nghiên cứu trên chưa thể chứng minh được việc tiêu thụ đậu nành ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của nam giới.

Không chỉ vậy, một nghiên cứu khác cũng cho kết quả rằng việc tiêu thụ đậu nành có hàm lượng isoflavone khác nhau (thấp hoặc cao) không ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng nam giới trong độ tuổi trưởng thành và ở thể trạng khỏe mạnh (2).

Về điều này, mời độc giả tham khảo bài viết đã được đăng tải trên LeLa Journal với tựa đề "Nỗi oan" của đậu nành.

2. Rau răm

Rau răm từ xa xưa đã "mang tiếng" là làm giảm ham muốn và chất lượng tinh trùng ở nam giới. Thế nhưng, đến năm 2023, quan điểm này đã được các bác sĩ trong nước bác bỏ.

"Rau răm không ảnh hưởng tới chức năng tình dục và sinh sản của nam giới [...]. Do vậy, "phái mạnh" không nên nghe theo những lời đồn thổi mà không dám ăn món này". Trên thực tế, phải tiêu thụ một lượng lớn, khoảng nửa kg rau răm mỗi ngày thì mới dẫn đến tác dụng như vậy (3).

Tương tự như rau răm, một số loại rau khác như rau bạc hà, măng... cũng không ức chế ham muốn hay làm giảm khả năng sinh sản của nam giới. Trên thực tế, khả năng bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi thói quen và chế độ sinh hoạt hằng ngày, như là thói lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, tình trạng căng thẳng và lo âu... (3)

3. Cafein

Cà phê là một thức uống rất phổ biến và được ưa thích, cho đến một ngày đẹp trời, chúng ta thấy rất nhiều bài báo đưa tin về các nghiên cứu khoa học... chống lại cà phê, như là chuyện tiêu thụ cafein (trong cà phê và nước ngọt) có thể gây vô sinh và suy giảm chất lượng tinh trùng.

• Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy rằng tiêu thụ nước ngọt có chứa cafein và nước tăng lực đặc biệt làm giảm khả năng sinh sản ở nam giới (4).
• Một nghiên cứu khác xem xét cụ thể việc tiêu thụ cà phê trong số 1.321 nam giới, 204 người tham gia uống hơn 3 tách cà phê mỗi ngày có nồng độ tinh trùng tương tự nhưng chất lượng thấp hơn những người uống ít hơn 3 tách cà phê mỗi ngày (5).
• Trong khi các nghiên cứu trên người còn hạn chế, một số nghiên cứu trên động vật lại cho thấy được rằng: việc tiếp xúc với cafein có thể làm thay đổi cấu trúc giải phẫu của tinh hoàn chuột đực, ngay cả với liều lượng nhỏ (6).

Tuy nhiên, cho đến lúc này, đây vẫn còn là một chủ đề gây tranh cãi, bởi cà phê cũng có thể có ảnh hưởng tích cực tới sức khỏe sinh sản.

• Một nghiên cứu đã kiểm tra tác động của cafein lên tinh trùng "trong ống nghiệm" hoặc trong phòng thí nghiệm. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng cafein kích thích khả năng vận động, chuyển động "bơi" của tinh trùng và giúp tinh trùng sống lâu hơn (7).
• Một nghiên cứu trong 3 năm với hơn 500 nam giới ở Brazil cũng cho kết quả tương tự.
• Không chỉ vậy, các nghiên cứu khác tiến hành trên động vật cũng chỉ ra điều trên (8).

Cuối cùng, một nghiên cứu toàn diện từ một phòng khám sinh sản ở Ý cho thấy không có mối liên hệ thống kê nào giữa lượng cafein tiêu thụ và tiến trình cấy ghép, thụ tinh hoặc sinh sống trong một nhóm bệnh nhân hiếm muộn (9).

Giữa những nghiên cứu có phần trái chiều như vậy, kết luận là gì?

Tổng hợp lại, chúng ta có thể thấy lượng cafein có thể có tác động tích cực đến khả năng sinh sản của nam giới, nhưng khi sử dụng quá liều (từ 3 cốc trở lên, mỗi cốc khoảng 95ml cafein) thì nó lại gây hại đối với các "tinh binh".

Tức là uống cà phê "sương sương" thì cũng chẳng sao, nhưng uống quá thì lại phải... coi chừng, chưa kể tới lượng cafein còn đang "ẩn nấp" trong nước ngọt nữa.

4. Đồ ăn chay làm giảm ham muốn và chất lượng tinh trùng

Đây là một trong những lý do khiến nhiều cánh mày râu cân nhắc kỹ về việc ăn chay. Thế nhưng, việc tiêu thụ thực phẩm có nguồn gốc thực vật được một số chuyên gia dinh dưỡng chỉ ra rằng rất có lợi cho sức khỏe nói chung.

1. Ăn chay không làm giảm ham muốn: Củng cố cho quan điểm này là những nghiên cứu khoa học đã như sau:

• Một nghiên cứu bằng phương pháp phỏng vấn sâu trên 61 nam giới có chế độ ăn thuần chay cho thấy họ có chất lượng sức khỏe và tinh thần tốt hơn, qua đó đời sống tình dục cũng được cải thiện (10).
• Một nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra đàn ông ăn chay có nồng độ testosterone trong máu cao hơn 13% so với nhóm còn lại (11).

2. Ăn chay không làm giảm chất lượng tinh trùng: Một nghiên cứu vào năm 2021 đã cung cấp thêm bằng chứng về tác động tích cực của chế độ ăn thực vật tới chất lượng tinh trùng (12).

Thế nhưng, nói đi cũng phải nói lại, ăn chay không làm giảm ham muốn của cánh mày râu nhưng cũng không phải là nguyên nhân khiến họ tăng nhu cầu sinh lý.

Trên thực tế, vấn đề của giai thoại ăn chay này không nằm ở chế độ ăn, mà lại nằm ở chất lượng thực phẩm chay, đặc biệt là ở Việt Nam. Khi ăn chay, chúng ta có thể thiếu một số chất dinh dưỡng quan trọng như chất béo, đạm và các loại vitamin, khiến cơ thể không được duy trì sức khỏe ở mức tối ưu, dẫn tới tình trạng suy giảm chức năng sinh lý và sinh sản.

Thông quan bài viết này, LeLa Journal hy vọng độc giả đã có một cái nhìn khách quan và chính xác hơn về những lời đồn về thực phẩm có hại cho sức khỏe của cánh mày râu. Nếu còn thắc mắc hoặc muốn "giải thoại" một số chủ đề, đừng ngần ngại mà hãy liên hệ với chúng tôi.